Jak zarządzać energią, czyli o teorii łyżek

Jak zarządzać energią, czyli o teorii łyżek

utworzone przez | Psychologia, Rodzice

W 2003 roku Christine Miserandino opisała w eseju sposób, w jaki tłumaczy innym osobom ograniczenia związane ze swoją chorobą autoimmunologiczną (toczniem). Metafora Christine nazwana „Teorią Łyżek”. Dzięki swojej trafności bywa teraz używana przez wiele osób nie tylko chorujących przewlekle somatycznie, ale także przez osoby z doświadczeniem zaburzenia zdrowia psychicznego (np. w epizodzie depresji), ludzi nieneurotypowych (w spektrum autyzmu, z ADHD), a także np. świeżo upieczonych rodziców, mamy dzieci z niepełnosprawnością czy osoby doświadczające marginalizacji albo wykluczenia społecznego.

Codziennie budzisz się z określoną liczbą łyżek energii mentalnej i fizycznej, które masz do wykorzystania przez cały dzień. Niektórzy z nas ze względu na swój stan zdrowia lub sytuację, w której się znajdują, mają już na starcie mniej łyżek niż inne osoby. Niektórzy zużywają więcej energii na czynności, które innym przychodzą z łatwością (bo np. mają zaburzenia koncentracji uwagi i łatwo się rozpraszają). Jeśli konkretnego dnia się nie wyspałaś, jesteś przeziębiona, boli Cię ząb, masz okres itd., już na starcie masz mniej łyżek niż poprzedniego dnia.

Każda aktywność, którą wykonujesz, zużywa jedną lub więcej łyżek. Także aktywności, które wydają się przyjemne lub proste – jak wykąpanie się, zrobienie zakupów, napisanie maila, umycie głowy córce, umówienie wizyty lekarskiej przez telefon czy spotkanie się na kawie ze znajomym. Pamiętaj więc, że pod hasłem „obiad” najczęściej kryje się nie jedna, a trzy łyżki energii (zrobienie zakupów, gotowanie i jedzenie obiadu – a nie biorę nawet pod uwagę zmywania). Zamówienie posiłku z dostawą do domu oszczędza Ci więc co najmniej jedną łyżkę.

Dodatkowych łyżek nie możesz dokupić – możesz je albo pożyczyć z kolejnego dnia (ale wtedy zaczynasz go z bardzo małą ilością energii, a nawet możesz się rozchorować z przemęczenia) albo możesz odpocząć w ciągu dnia, aby naładować energią przynajmniej część łyżek, które już opróżniłaś od rana. Dlatego jeśli chorujesz fizycznie, psychicznie, jesteś w sytuacji nowej, kryzysowej lub jesteś osobą nieneurotypową, dbanie o odpoczynek i sen jest warunkiem koniecznym, żeby inne sprawy mogły się w Twoim życiu toczyć i żebyś mogła zdrowieć/zachowywać dobre samopoczucie. Problemy ze snem utrudniają nocne ładowanie łyżek świeżą energią, dlatego ważne jest ich diagnozowanie i leczenie – opowiadam o tym w podcaście dostępnym w Klubie!

Jeśli ze względu na Twój stan zdrowia/sytuację na „dzień dobry” masz już mało łyżek, kluczowe staje się zarówno bardzo rozsądne gospodarowanie łyżkami, jak i planowanie regeneracji w ciągu dnia, by uzupełnić zasoby.

Długofalowo istotne jest też unikanie sytuacji, które zmniejszają Ci już na starcie liczbę dostępnych łyżek (np. niewyspania, ale także porównywania się do nierealistycznych obrazów z Instagrama od rana), a także diagnoza/leczenie trudności zdrowotnych zmniejszających ilość energii oraz szukanie wsparcia w otoczeniu.

Być może kiedyś miałaś znacznie więcej łyżek niż teraz i nawet nie myślałaś o tym, że golenie nóg, zamiatanie podłogi czy odebranie telefonu od rodziców może być traktowane jako wydatek energetyczny. Liczba łyżek, którymi dysponujemy, może się zmieniać w naszym życiu. Być może ograniczona ilość energii, którą teraz masz, jest chwilowa i minie, być może sensowne będzie nauczyć się, jak zarządzać sobą i swoim dniem z tym, co masz. Nie obwiniaj się o to – bądź dla siebie czuła, ucz się samowspółczucia i szukaj wsparcia oraz pomocy, także medycznej.

Jedną z rzeczy, które zużywają sporo codziennej energii, jest podejmowanie decyzji. Każda decyzja, która wymaga naszego świadomego namysłu, wyczerpuje zapasy. I nie chodzi tylko o ważne życiowe decyzje (bo takich zwykle nie podejmuje się na co dzień), ale o każdy drobiazg, któremu musimy poświęcić uwagę, nawet wybór ubrania, herbaty na śniadanie czy pierwszego zadania do zrobienia w pracy.

Ponieważ liczba łyżek energii jest ograniczona, to liczba podejmowanych dziennie decyzji również. Po wyczerpaniu Twoich zasobów pojawia się tzw. zmęczenie decyzyjne, objawiające się marazmem („jest mi totalnie wszystko jedno”) lub przeciwnie – złością. Zaczynasz się irytować lub nawet krzyczeć na swojego partnera_kę, który w dobrej woli pyta, jaką herbatę Ci zrobić. Wściekasz się, że dziecko nie chce samo wyjść z kąpieli, a jednocześnie nie możesz się zdecydować, czy ma tam siedzieć jeszcze pół godziny i dać Ci spokój, czy spróbować położyć je wcześniej, żeby dało Ci spokój. Kiedy już zaśnie, siedzisz jak zombie z telefonem w ręku, nie mogąc podjąć decyzji, czy odpuścić i zanurzyć się z przyjemnością w serial czy się pouczyć, czy posprzątać…

Dlatego zatrzymanie się nad kwestią decyzji jest szczególnie ważne dla osób, które czują, że mają mniej łyżek energii niż przeciętny człowiek. I dlatego ja osobiście codziennie jem na śniadanie to samo.

Z setek podejmowanych przez Ciebie każdego dnia decyzji tylko część ma realne znaczenie dla zdrowia, życia i rozwoju Twojego i Twojej rodziny. Niestety, wiele wyborów i czynności, przed którymi na co dzień stajemy, jest (przepraszam za określenie nieprzystające psycholożce, ale trafne) pierdołami. Gdy masz mało łyżek, nie warto ich zużywać na pierdoły.

Jedzenie codziennie identycznego śniadania z punktu widzenia dietetyków nie jest najmądrzejszym rozwiązaniem. Zdaję sobie sprawę, że dieta powinna być różnorodna. Wiem, że niektórym jedzenie każdego poranka tych samych produktów szybko by się znudziło. Ale zachęcam, żebyś się na chwilę zatrzymała, zanim odrzucisz taką możliwość. Może Tobie też oszczędzi łyżkę?

Jeśli chcesz, by wystarczyło Ci energii do końca dnia, zacznij myśleć o niej jak o skończonym zasobie. Jak o pieniądzach – jeśli wydasz je rano na głupoty, to wieczorem będziesz już spłukana i zabraknie Ci na rzeczy ważne. Zwłaszcza, gdy to będzie jeden z tych dni, w trakcie których nie możesz zarobić nowej forsy. Oszczędzaj więc na istotne dla Ciebie rzeczy!

Jak zapobiegać zmęczeniu decyzyjnemu w praktyce?

  • Zastanów się, czy są codziennie powtarzalne czynności, które możesz zautomatyzować. Czy są decyzje, które możesz po prostu przestać w świadomy sposób podejmować? Czy są sprawy, które możesz odpuścić? Możesz tak jak ja jeść od kilku lat codziennie na śniadanie to samo (mleko z płatkami bez cukru, liofilizowanymi owocami i siekanymi orzechami oraz jedna konkretna biała herbata). Jedna decyzja dziennie mniej. Możesz jak szef Facebooka tak znacząco uprościć swoją garderobę, by nawet zakładając na siebie ubrania z zamkniętymi oczami, wszystko do siebie pasowało…
  • … albo przygotuj ubrania w lepszych momentach. Gdy masz nieco więcej energii, zaplanuj działania na kolejne dni. Zaplanuj i zapisz jadłospis na cały tydzień. Ugotuj na kilka dni do przodu. Wypisz zadania do zrobienia na kolejny dzień i ustal, w jakiej kolejności je wykonasz itd.
  • Ogranicz liczbę wyborów. To nieintuicyjne, ale wiemy z badań dotyczących biznesu, że zbyt duży wybór sprawia, że ogarnia nas paraliż decyzyjny. Gdy możliwych opcji jest zbyt dużo, często przytłacza nas to i niejednokrotnie sprawia, że całkowicie rezygnujemy z podejmowania decyzji. Znasz tę sytuację, kiedy otwierasz lodówkę pełną jedzenia i wielość opcji sprawia, że zamykasz ją z hasłem „nie mam co jeść”? Ustal więc sama ze sobą, że kupujesz rzeczy tylko w 3 bazowych kolorach i tylko z bawełny, wełny i wiskozy. Zredukuj liczbę t-shirtów w szafie. Puszek z muesli w szafce. Kubków na kawę. Zabawek w polu widzenia dziecka. Umów się sama ze sobą, które palety cieni i szminki lubisz najbardziej, zostaw na wierzchu dwie, resztę schowaj poza widokiem.
  • Deleguj. Oddaj podejmowanie wszystkich decyzji, których Ty nie musisz podejmować, innym osobom. Pozwól, by dziecko zdecydowało co zje (to zakłada pochowanie poza jego dostępem lub niekupowanie rzeczy, których nie chcemy, żeby jadło, ale my chcemy jeść ;)), na czym zje, co wypije. W co się ubierze i jakie spinki wepnie we włosy. Może się okazać, że oddanie kontroli nad wieloma aspektami życia, które do tej pory kontrolowałaś, jest dla Ciebie źródłem napięcia. Możesz oddawać te decyzje pomalutku, po jednej i patrzeć, jak Ci z tym (i czy odzyskujesz powoli energię). 
Czy ono robi mi na złość?

Czy ono robi mi na złość?

utworzone przez | Dziecko, Psychologia, Rodzice

 

Na złość mi robi!

Specjalnie!

No nie… Znowu! W takim momencie…

 

Czy takie myśli pojawiają Ci się w głowie, kiedy Twoje dziecko zaczyna się złościć?

Spokojnie. 

To normalne, że dziecięca złość generuje złość rodzica. Czasem to oznaka, że kończy się nasza łagodność i cierpliwość, i że potrzebujemy oddechu, chwili spokoju na naładowanie własnych zasobów.

 

Czy dzieci mogą złościć się „na złość”? 

Czy złość w ogóle może być celowa? Myśli o celowości dziecięcej złości mogą pojawiać się u rodzica jako oznaka napięcia. Należy jednak pamiętać, że dzieci nie złoszczą się przeciwko komuś (mogą się złościć na kogoś, ale nie przeciwko niemu). Napięcie, które odczuwają, wyrażają poprzez fale złości. Najczęściej są więc one po prostu sygnałem, widzialnym znakiem, że dziecku jest trudno.

Złość jest z jedną z podstawowych emocji, którą odczuwają nawet niemowlaki. Fakt, że pojawia się na tak wczesnym etapie rozwoju świadczy o jej wadze. Dążenie do zlikwidowania złości nie jest zatem dobrym rozwiązaniem. 

Można ją porównać do gorączki. Rosnąca temperatura ciała z jednej strony jest ważnym sygnałem, że w organizmie dzieje się coś niedobrego, z drugiej – wspomaga procesy odpornościowe.

 

Dlaczego zatem dzieci się złoszczą?

Powodów może być wiele, ale wśród najbardziej podstawowych możemy wymienić 3 poniższe:

  1. Odczuwają silne napięcie i próbują to zakomunikować. To sygnał o ważnym procesie, który dzieje się w psychice małego człowieka.
  2. Złość pomaga wyrzucić z siebie trochę napięcia. (Może być przy tym głośna i widoczna).
  3. Ktoś przekracza ich granice. (Jako dorośli dobrze to znamy).

 

Autorką tego artykułu jest dr Jagoda Sikora, która jest ekspertką w klubie dla rodziców Parentflix.  

 

Zapisz się na listę zainteresowanych dołączeniem do kolejnej edycji kursu dr Jagody Sikory „Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce.”

Historie o dzieciach ze złością w tle

Historie o dzieciach ze złością w tle

utworzone przez | Dziecko, Maluch, Przedszkolak, Psychologia, Rodzice

 

Złość dziecka to temat rzeka. Wszyscy nosimy w sobie historie z naszymi rozzłoszczonymi maluchami w tle. Niektórych wolałybyśmy nie pamiętać wcale, bo przyprawiają nas o dreszcze. Inne po czasie zaczynają wydawać się nam zabawne, ale w ogniu nie było nam zbyt wesoło. Niektóre z nas chętnie dzielą się tymi historiami ze znajomymi lub rodziną, bo to pozwala nam odreagować. Inne chowają je głęboko w sobie, bo uważają, że takie źle zachowujące się dziecko to w pewnym sensie ich porażka.

Wielu z nas wdrukowano myślenie, że emocji należy się wstydzić. Że należy ukrywać, że… dzieci są dziećmi. Utwierdzamy się w tym, oglądając na Instagramie idealne, ułożone, zawsze pogodne i skore do współpracy dzieci innych kobiet (a uwierz mi, można tam wykreować, co tylko się chce).

Ponormalizujmy złość: swoją i dziecięcą.

Właśnie wyszedł kurs online przygotowany przez dr Jagodę Sikorę – psycholożkę, specjalistkę metody Self-Reg: „Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce”. Kurs, który da Ci rozwiązania, strategie i wsparcie w złości Twojej i Twojego dziecka. Chcesz popracować nad złością? Możesz do niego dołączyć do 31 marca 2021 do północy. Już ponad 200 rodziców kupiło dostęp do kursu!

Zebrałam od znajomych mam historie o tym, co złości je dzieci, i, chociaż na początku podchodziły do dzielenia się nimi z rezerwą, rozkręciły się tak mocno, że trudno im było przestać. Niektóre się śmiały, opowiadając o złości swojego dziecka – i to też normalne. Zresztą podczas webinaru o złości, który prowadziłyśmy z Jagodą na żywo, padło związane z tym pytanie od pewnego taty na czacie:

 

 

Więc jeśli zdarza Ci się, że Twoje dziecko zaczyna wpadać w galopującą złość, a Ty zamiast wspiąć się na wyżyny empatii, masz ochotę parsknąć gromkim śmiechem, to wiedz, że przydarza się to nie tylko Tobie 🙂

Każde dziecko może wpaść w złość z pozornie błahych (dla nas, dorosłych) powodów, bo ma jeszcze niedojrzały układ nerwowy. Nie warto się z tego powodu wstydzić, zadręczać ani biczować. Najlepsze, co możesz zrobić, to nauczyć się dawać swojemu dziecku wsparcie i razem pracować nad wyrażaniem złości przez niego (i przez siebie).

A oto historie:

Ania, mama trzylatka: U mnie teraz króluje walka o bycie na parterze/na piętrze – młody ma pokój na piętrze, a salon, gdzie też ma jakieś zabawki, jest na dole. Kiedy jesteśmy na dole, to wpada w szał, że musi do swojego pokoju, a jak jesteśmy na górze to, że musi na dół. Potrafi zmienić zdanie w połowie schodów, ku uciesze ciężarnej matki krążącej za nim góra-dół. Aaaa!

Katarzyna, mama dwójki: U mnie ostatnio trwa festiwal wrzasko-pisków z powodu… skorpionów i pająków. Moje dziecko cały czas chce:

a) narysować skorpiona/pająka!
b) wyciąć skorpiona/pająka!
c) go skleeeeiiiiić!
Ciągle dopytuje: “Ale narysujemy tego skorpiona/pająka czy nie?!”
A gdy odmówię, bo po prostu nie chce mi się tego robić, to mamy festiwal złości w pełnej krasie. Czyli scenariusz pt. zleca chłop jasne zadania, a tu zleceniobiorca się leni.

[Kto nie przeżył historii, ale jak to: tego banana, co chciałem go rozkroić, to jednak nie da się przykleić z powrotem?!”]

Anna, mama dwulatka: Mały ma teraz fazę na dyrygowanie wszystkimi, czyli mówi, co kto ma robić albo o co go pytać itd. Więc chodzi np. za mną i mówi „Mama, Bartu jest krówka. Mama pyta, a czy Ty umiesz muczeć???”. No więc pytam: „Czy Ty umiesz muczeć krówko?”. On muczy, po czym powtarza, że mam go tak pytać… z jakieś 200 razy. Po setnym ja się poddaję i przestaję reagować i wtedy jest dziki szał, że mama go nie pyta, czy umie muczeć :laughing:

Karolina, mama czterolatki: młoda ostatnio zwabiła mnie do Smyka, bo akurat byłyśmy w galerii handlowej i zobaczyła sklep. Zapytała grzecznie, czy możemy wejść i popatrzeć. Pomyślałam, że czemu nie, to nasz wspólny czas, ona tak samo może mieć ochotę załatwić swoje sprawy, co ja moje. I weszłyśmy. I tutaj zaczął się rozgrywać docelowy horror. Z miejsca doskoczyła do półek z My Little Pony, złapała kawałek plastikowego konia za ponad 100 zł i oznajmiła, że bez niego nie wyjdziemy. Wzięła mnie kompletnie z zaskoczenia tą nagłą zmianą frontu. Przez dłuższą chwilę sytuacja była rozwojowa, kucałam przy niej, tłumaczyłam, prosiłam, przy okazji czując, że we mnie już zaczyna się „gotować” moja własna złość. Po kliku minutach bez zmian, postanowiłam zdecydowanym ruchem zabrać jej zabawkę z ręki. Napotkałam opór i dużo siły i to, co stało się chwilę później, zaskoczyło mnie pomimo tych kilku lat macierzyństwa na karku. Młoda zaczęła krzyczeć i histerycznie płakać. Najgorsze jednak było to, że przy próbie wzięcia jej na ręce, wyrywała mi się z tak olbrzymią siłą, że autentycznie nie zdołałam jej chwycić. To było jak próba utrzymania wijącej się ryby w rękach. Dałam jej więc przestrzeń i dopiero, jak chwilę ochłonęła i się uspokoiła, zdołałam ją wynieść ze sklepu, przy akompaniamencie spojrzeń innych klientów i ochroniarza. Bardzo stresująca i druzgocąca dla nas obu sytuacja.

Magda, mama czterolatki: W tamtym tygodniu moja córka i jej tato bawili się ciastoliną. Ona zrobiła jakąś gwiazdę, której tato przypadkiem przygniótł ramię. H. wpadła w taki szał, że z 30 min płakała, nie mogliśmy jej uspokoić. Żadne próby naprawienia nie pomogły. Najgorzej było, tato próbował się odezwać. Totalnie piekło. Ja nie jestem do tego przyzwyczajona, bo H. zwykle aż tak intensywnie nie reaguje. Generalnie, patrząc z szerszej perspektywy, złożyło się na to dużo czynników: ostatnio więcej pracowałam, córka była przeziębiona i cała mieszanka spowodowała tę jazdę bez trzymanki.

Alicja, mama trzylatki i dwulatka: U mnie to ciężko stwierdzić, co przy mojej córce NIE powoduje histerii. Mam wrażenie, że ostatnio każda najmniejsza rzecz jest zapalnikiem do wybuchu bomby, a córka wręcz szuka powodów do ataku złości. Ja zamknęłam drzwi od domu, a ona chciała? Płacz i awantura. Odstawiłam jej kubek i szczoteczkę o kilka cm dalej, niż było? Płacz i awantura. Za głośno kichnęłam? DRAMAT na maksa. Jej drażliwość mnie wykańcza, mam wrażenie, że zaczynam chodzić wokół niej na paluszkach. A tu jeszcze syn zaczyna uderzać w podobne tony.

Olga, mama kilkulatka: Najgorszym, najbardziej stresującym dla mnie przeżyciem, był atak złości mojego dziecka kiedyś pod sklepem. Nakręcił się tak bardzo, że zaczął „rzucać się po chodniku”, położył się na ziemi, jego ciało było w szale, bałam się, że uderzy głową o twardy beton i zrobi sobie krzywdę. Nie pomagało, że trzymałam w chuście jego maleńkiego brata. Obcy ludzie zaczęli do nas podchodzić, bo myśleli, że syn ma jakiś atak i dopiero pod wpływem zainteresowania obcych osób, zaczął dochodzić do siebie.

Marta, mama nastolatków: Faktycznie jest tak, że pewne historie śmieszą po czasie. Nie było mi do śmiechu, jak wiele lat temu mój, kilkuletni wówczas syn wpadł z jakiegoś powodu w szał podczas rodzinnej uroczystości komunijnej w pewnym uroczym zajeździe. Postanowił tę złość znienacka wyładować na mnie i z jakąś niewyobrażalną jak na niego siłą wepchnął mnie do baseniku z wodą w ogrodzie zajazdu, obok którego to baseniku akurat stałam i pałaszowałam tort. Absolutnie nie było mi do śmiechu, gdy w sekundę moja elegancka sukienka zamieniła się w talerz do tortu, a moje ułożone włosy we fryzurę na „mokrą włoszkę”.

Zofia, mama trzylatki i siedmiolatka: Okropna historia z Rossmannem w tle. Młoda wpadła w szał z powodu braku mojej zgody na zakup jakiegoś drogiego kawałka plastiku. Wywaliła mydła z półek. Zaczęła przede mną uciekać. Wmieszała się w tłum czekający do kasy, więc musiałam ją siłą z tego tłumu wyciągać, wśród jej krzyków, pisków i komentarzy „cioć dobra rada” sugerujących, że mojemu dziecku dzieje się krzywda. Od tej pory zakupy kosmetycznie tylko w samotności, nie ma innej opcji.

Kasia, mama dwójki: U nas te wybuchy są ostatnio takie „instant”, że czasami kończą się, zanim ja zdążę się połapać co się właściwie dzieje. I tak po 15 minutowym ataku z pełnym pakietem rzucania się, rzucania rzeczami, próbą „rzucenia mną”, syn przytulił się, oderwał i jak gdyby nigdy nic mówi: to co, układamy lego?

Jeśli masz ochotę – podziel się też swoimi historiami w komentarzu!

 

Zapisz się na listę zainteresowanych dołączeniem do kolejnej edycji kursu dr Jagody Sikory „Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce.”

Jak zwykłe śniadanie wpływa na moją ZŁOŚĆ?

Jak zwykłe śniadanie wpływa na moją ZŁOŚĆ?

utworzone przez | Dziecko

 

Dlaczego codziennie jem na śniadanie to samo? I w jaki sposób sprawia to, że w ciągu dnia mniej się złoszczę?

Jedzenie codziennie identycznego śniadania z punktu widzenia dietetyków nie jest najmądrzejszym rozwiązaniem. Zdaję sobie sprawę, że dieta powinna być różnorodna. Wiem, że niektórym jedzenie każdego poranka tych samych produktów szybko by się znudziło. Ale zachęcam, żebyś się na chwilę zatrzymała zanim odrzucisz taką możliwość. Z punktu widzenia matki małego dziecka lub – jeszcze bardziej – dzieci, decyzja podobna do mojej może okazać się wyjątkowo dobrym rozwiązaniem.

Każdy człowiek rozpoczyna dzień z określonym zapasem energii mentalnej. Jej startowa ilość zależy od naszego temperamentu, stanu zdrowia i samopoczucia. Gdy jesteśmy wypoczęci, wyspani i bez wielu zmartwień, tej energii jest całkiem sporo. Niewyspanie, trudna sytuacja rodzinna czy najdrobniejszy ból obniża jej poziom. Mówimy wówczas, że po kilku godzinach brakuje nam cierpliwości. Wkrada się irytacja lub przeciwnie – marazm.

Jedną z rzeczy, które zużywają sporo codziennej energii, jest podejmowanie decyzji. Każda decyzja, która wymaga naszego świadomego namysłu, wyczerpuje zapasy. I nie chodzi tylko o ważne życiowe decyzje (bo takich zwykle nie podejmuje się na co dzień), ale o każdy drobiazg, któremu musimy poświęcić uwagę.

Wybór pt. „Co dzisiaj na śniadanie?” również.

Problem polega na tym, że wraz z pojawieniem się dziecka liczba podejmowanych przez Ciebie dziennie decyzji dramatycznie rośnie. Zajmujesz się nie tylko zarządzaniem swoim czasem i wyborami, ale także sprawami dotyczącymi malucha. W co ubrać siebie, a w co jego? Co każde z nas zje na śniadanie? A co na drugie? Dokąd pójdziemy? Co kupimy? Co ugotuję? I o której?

I podczas gdy liczba decyzji rośnie, nie idzie to w parze ze wzrostem ilości energii potrzebnej na ich podejmowanie. Wręcz przeciwnie, w wielu przypadkach zmęczenie czy przebodźcowanie związane z opieką nad dzieckiem sprawia, że energii jest mniej niż zwykle. A to oznacza, że kończy się szybciej niż zwykle.

Na pełnej wjeżdża wtedy zmęczenie decyzyjne, objawiające się marazmem („jest mi totalnie wszystko jedno”) lub przeciwnie – złością. Świat ma bowiem totalnie gdzieś to, że podjęłaś dziś od 6.00 rano milion mniej i bardziej  istotnych decyzji, które sprawiają, że Twój dom jako tako funkcjonuje. Inni ludzie lub tzw. żyćko wymaga o tej 18:00 (i później) podejmowania kolejnych i dokonywania kolejnych wyborów, na które brakuje Ci już energii. Zaczynasz się irytować lub nawet krzyczeć na swojego partnera_kę, który w dobrej woli pyta, jaką herbatę Ci zrobić. Wściekasz się, że dziecko nie chce samo wyjść z kąpieli, a jednocześnie nie możesz się zdecydować, czy ma tam siedzieć jeszcze pół godziny i dać Ci spokój, czy spróbować położyć je wcześniej, żeby dało Ci spokój. Kiedy już zaśnie, siedzisz jak zombie z telefonem w ręku, nie mogąc podjąć decyzji, czy odpuścić i zanurzyć się z przyjemnością w serial, czy się pouczyć, czy posprzątać.

 

Jak żyć?

Uświadom sobie przede wszystkim, że ilość energii jest skończona. Czyli w pewnym momencie dnia wyczerpuje się. Tym szybciej, im więcej decyzji od rana podjęłaś.

Pamiętaj też o tym, że z setek podejmowanych przez Ciebie każdego dnia decyzji tylko część ma realne znaczenie dla zdrowia, życia i rozwoju Twojego i Twojej rodziny.

Wniosek?

PRZESTAŃ ZUŻYWAĆ ENERGIĘ NA PIERDOŁY!

Jeśli chcesz, żeby Twoja „cierpliwość”, energia, możliwość podejmowania (dobrych, a nie jakichkolwiek) decyzji wystarczyła do końca dnia, zacznij myśleć o niej jak o skończonym zasobie. Jak o pieniądzach – jeśli wydasz się rano na głupoty, to wieczorem będziesz już spłukana. Zwłaszcza, gdy to będzie jeden z tych dni, w trakcie których nie możesz odrobić trochę forsy w ciągu dnia. Oszczędzaj więc na ważne dla Ciebie rzeczy!

W praktyce?

  • Zastanów się, czy są codziennie powtarzalne czynności, które możesz zautomatyzować. Czy są decyzje, które możesz po prostu przestać podejmować. Możesz tak jak ja jeść od kilku lat codziennie na śniadanie to samo (mleko z płatkami bez cukru, liofilizowanymi owocami i siekanymi orzechami). Jedna decyzja dziennie mniej. Możesz jak szef Facebooka tak znacząco uprościć swoją garderobę, by nawet zakładając na siebie ubrania z zamkniętymi oczami, wszystko do siebie pasowało…
  • … albo przygotuj ubrania wieczorem. Dla dziecka też. W lepszych momentach, gdy masz nieco więcej energii, zaplanuj działania na kolejne dni. Zaplanuj i zapisz jadłospis na cały tydzień. Wypisz zadania do zrobienia na kolejny dzień i ustal, w jakiej kolejności je wykonasz. Nie zużywaj energii na drobne decyzje, gdy już masz zająć się zadaniem.
  • Ogranicz liczbę wyborów. To nieintuicyjne, ale wiemy z badań dotyczących biznesu, że zbyt duży wybór sprawia, że ogarnia nas paraliż decyzyjny. Gdy możliwych opcji jest zbyt dużo, często przytłacza nas to i niejednokrotnie sprawia, że całkowicie rezygnujemy z podejmowania decyzji. Znasz tę sytuację, kiedy otwierasz lodówkę pełną jedzenia i wielość opcji sprawia, że zamykasz ją z hasłem „nie mam co jeść”? Ustal więc sama ze sobą, że kupujesz rzeczy tylko w 3 bazowych kolorach i tylko z bawełny lub wiskozy. Zredukuj liczbę t-shirtów w szafie. Puszek z muesli w szafce. Kubków na kawę. Zabawek w polu widzenia dziecka.
  • Deleguj. Oddaj podejmowanie wszystkich decyzji, których Ty nie musisz podejmować, innym osobom. Pozwól, by dziecko zdecydowało co zje (to zakłada pochowanie poza jego dostępem lub niekupowanie rzeczy, których nie chcemy, żeby jadło, ale my chcemy jeść ;)), na czym zje, co wypije. W co się ubierze i jakie spinki wepnie we włosy. Może się okazać, że oddanie kontroli nad wieloma aspektami życia, które do tej pory kontrolowałaś, jest dla Ciebie źródłem napięcia. Możesz oddawać te decyzje pomalutku, po jednej i patrzeć, jak Ci z tym. I jak z poziomem Twojej energii i Twoją „nieuzasadnioną” złością popołudniu czy wieczorem.

 

Zapisz się na listę zainteresowanych dołączeniem do kolejnej edycji kursu dr Jagody Sikory „Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce.”

Czy mama może się złościć?

Czy mama może się złościć?

utworzone przez | Dziecko, Maluch, Niemowlę, Przedszkolak, Rodzice

 

Marzec to miesiąc, w którym, oprócz wydawania pierwszej książki, zaopiekujemy w Wymagające złość.

Z okazji Dnia Kobiet poprosiłam dr Jagodę Sikorę, ekspertkę Self-Reg, doktor psychologii, która stworzyła całościowy kurs online Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce, o krótki komentarz, który będzie skupiał się na kobietach. I kobiecej złości.

 

Czy mama może się złościć?

Wiele z nas wychowywało się z przekonaniem, że złoszczenie się nie jest dobre. Grzeczne, dobre dziewczynki nie złoszczą się. A jeśli już coś je zdenerwuje… to do perfekcji powinny opanować umiejętność tłumienia.

Część małych dziewczynek dzięki takiemu przekazowi rozwijała umiejętności pomijania własnych emocji, nieszanowania własnych granic. To nie sprzyjało ani umiejętnościom regulacji emocji, ani zwiększenia samoświadomości.

I tak część z nas funkcjonowała długo, aż do czasu kiedy pojawiło się w naszym życiu dziecko. Macierzyństwo zmienia wiele, weryfikuje, uczy… rozwija… i często konfrontuje nas z ogromem emocji. Czasem jest ich tak dużo, że nawet supersprawne klocki hamulcowe nie dają rady.

 

Emocje, które tak świetnie były kamuflowane, wychodzą na światło dzienne i pojawia się wiele pytań. Pojawiają się myśli:

 

“Jak to jest się złościć?” 

“Czy złość jest dobra?” 

„Czy ja mogę się złościć?”

 

Każdy z nas odczuwa złość. Złość jest ważnym sygnałem, który informuje nas na przykład o tym, że ktoś przekroczył nasze granice. Może informować nas o przeciążeniu, zmęczeniu. Jest dzwonkiem alarmowym, który może wołać: “Heeej! Sprawdź co u siebie?!”

 

Nie jest łatwo takie pytanie zadawać. Nie jest też łatwo na nie odpowiedzieć. Zmiana starych schematów wymaga czasu. Jeśli kiedyś dużo emocji tłumiłaś, warto dać sobie czas na to, żeby z nimi na nowo się oswoić.

 

Odpowiadając na pytanie: Czy mama może się złościć?, mówię: Tak!

Złość nie jest zła. Jest neutralną emocją. Możemy pod wpływem złości podejmować różne strategie, które będą dla nas bardziej lub mniej wspierające. Możemy też pod wpływem złości robić rzeczy, które będą krzywdzić innych, a możemy działać tak, że nikt na tym nie ucierpi. To nie zmienia faktu, że sama złość jest zawsze w porządku. Możemy czuć złość i to zawsze jest ok!

Kiedy poczujesz złość, nie tłum jej, tylko zatrzymaj się i poczuj. Jeśli jest Ci trudno, bo napięcie jest bardzo wysokie, spróbuj zatrzymać się na tu i teraz. Możesz wziąć kilka głębokich wdechów, skoncentrować się na czynności, którą wykonujesz albo policzyć, ile w danym pokoju znajduje się żarówek. Potem możesz wrócić do tego, co poczułaś. Zastanowić się nad tym, w jaki sposób odczuwałaś złość. Oswajanie się ze złością to proces, droga, czas. 

 

Zapisz się na listę zainteresowanych dołączeniem do kolejnej edycji kursu dr Jagody Sikory „Złość dziecka i rodzica. Self-regulation w praktyce.”